नागपूर : यंदा खरीप आणि आता रब्बी हंगामासह फळबागांच्या पिकांना निसर्गाच्या उदासीनतेचा फटका बसला आहे.परंतु टरबूज उत्पादक शेतकरी गेल्या दोन वर्षांपासून संकटात सापडला आहे. त्यामुळे बाजारपेठ बंद राहिल्याने शेतकऱ्यांचे हाल झाले आहेत. मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले.परंतु यावेळी परिस्थिती बदलत असल्याचे दिसून येत आहे.खरबूजाचे भाव वाढत असून बाजारात मागणीही वाढत आहे, त्यामुळे किमान यावर्षी तरी शेतकऱ्यांना चांगले दिवस येण्याची शक्यता आहे.
सध्या टरबुजाचा भाव किलोमागे आठ ते अकरा रुपयांपर्यंत आहे. त्यात आणखी वाढ अपेक्षित आहे. यावर्षी कोरोनामुळे बाजारपेठ बंद पडेल अशी स्थिती नसल्याने शेतकऱ्यांना याचा फायदा होणार असल्याचे कृषी तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. मागणी वाढेल. हवामान चांगले आहे, त्यामुळे उत्पादनातही वाढ होईल.
कृषी शास्त्रज्ञ काय सल्ला देत आहेत?
टरबूज हे हंगामी पीक असून ते लागवडीपासून अवघ्या अडीच महिन्यांत मार्केटिंगसाठी तयार होते, असा सल्ला कृषी शास्त्रज्ञ रामेश्वर चांडक शेतकऱ्यांना देत आहेत. म्हणजेच ते कमी वेळात जास्त कमाई करू शकतात. हे सर्व शेतकऱ्यांच्या मेहनतीवर अवलंबून असले तरी. कमी कालावधी असूनही योग्य काळजी घेतल्यास यंदा टरबूज उत्पादनात वाढ होऊन शेतकऱ्यांनाही फायदा होणार आहे. महाराष्ट्रात सर्वाधिक टरबूजाचे उत्पादन खान्देशात घेतले जाते.
शेतकऱ्यांनी असे व्यवस्थापन करावे
टरबूज हे हंगामी पीक आहे, परंतु लागवडीपूर्वी आणि बहराच्या काळात योग्य प्रकारे काळजी घेतल्यास वजनातील फरकामुळे चांगले उत्पादन मिळते. बियाणे पेरण्यापेक्षा थेट रोपवाटिकातून रोपे आणून त्याची लागवड करणे अधिक फायदेशीर आहे. लागवड करण्यापूर्वी योग्य प्रकार निवडणे महत्वाचे आहे. काळ्या पानाच्या आणि हिरव्या पानाच्या वेगवेगळ्या जाती असून त्याची निवड शेतजमिनीनुसार करावी लागते. लागवड आच्छादन न करता करावी. कारण त्यामुळे रोगाचा प्रसार होणार नाही. कृषी शास्त्रज्ञ रामेश्वर चांडक म्हणाले की, ठिबक सिंचनाद्वारे पाण्याचे योग्य व्यवस्थापन केले पाहिजे.
योग्य वेळ निवडा
हे पीक हंगामी फळ आहे. उत्पादन वाढवण्यासाठी शेतकरीही योग्य हंगाम निवडतात. पेरणीची योग्य वेळ आणि विविधता फायदेशीर ठरेल. डिसेंबरपासून त्याची लागवड वेगवेगळ्या टप्प्यात केली जाते. महाराष्ट्रातील खान्देश भागात टरबूजाची सर्वाधिक लागवड केली जाते.