पुणे : पिकाचे उत्पादन वाढवण्यासाठी शेतकरी शेतात रासायनिक खतांचा वापर करतात. त्यामुळे उत्पादन बंपर होते, पण त्यामुळे शेताची सुपीकता कमी होते. त्याचबरोबर जमिनीची सुपीकताही कमी होते. यामुळे सेंद्रिय खतांचा वापर करण्याचा सल्ला कृषीतज्ञांकडून दिला जातो. अनेक शेतकरी सेंद्रिय शेतीतूनही बंपर कमाई करत आहेत. आपणही येत्या रब्बी हंगामात सेंद्रिय खतांची लागवड करून उत्पादन वाढवू शकतात. येत्या रब्बी हंगामासाठी शेतकरी खालील सेंद्रिय खतांचा वापर करू शकतात, ज्यामुळे बंपर उत्पादन होईल.
शेणखत
शेतीसोबतच शेणखत तुमच्या जनावरांच्या विष्ठेची समस्याही दूर करते. हे पूर्णपणे सेंद्रिय आहे आणि त्यात कोणतेही हानिकारक रसायने नाहीत. त्यात सूक्ष्म आणि मॅक्रो पोषक घटक असतात, तसेच सूक्ष्म जीव देखील असतात जे मातीचे गुणधर्म वाढवतात. कांदे, गाजर, मुळा, सलगम आणि पार्सनिप्स यांसारख्या मूळ पिकांसाठी ते फायदेशीर आहे.
गांडुळ खत
गांडूळ हा शेतकर्‍यांचा मित्र मानला जातो. मित्रा कारण गांडुळ पिकातील सर्व हानिकारक कीटक काढून टाकते आणि शेताची खत क्षमता वाढवते. त्याला वर्मी कंपोस्ट असेही म्हणतात.
कंपोस्ट खत
कंपोस्ट खत हे येत्या रब्बी हंगामासाठी अत्यंत फायदेशीर खत ठरू शकते. पिकांचे अवशेष, उसाची कोरडी पाने आणि हळद एकत्र करून ते तयार केले जाते. त्याचा शेतात वापर केल्यास बंपर उत्पादन मिळण्याची शक्यता मोठ्या प्रमाणात वाढते.