मुंबई : रब्बी पीक कापले असल्यास शेतकऱ्यांनी हिरवळीच्या खतासाठी शेतात लागवड करावी, असा सल्ला कृषी शास्त्रज्ञांनी दिला आहे. भारतीय कृषी संशोधन संस्था (IARI) पुसाने शेतकऱ्यांना मदत करण्यासाठी 19 एप्रिलपर्यंत हवामान लक्षात घेऊन शेतीबाबत सल्लागार जारी केला आहे. रब्बी पीक कापले असेल तर ते हिरवळीच्या खतासाठी शेतात टाकावे, असे कृषी शास्त्रज्ञांनी सांगितले आहे. हिरवळीच्या खतासाठी धैंचा, सनई किंवा चवळीची पेरणी करता येते. हिरवळीच्या खतामुळे जमिनीची सुपीकता वाढते. या आठवड्यात गवार, मका, बाजरी, चवळी इत्यादी चारा पिकांची पेरणी करता येईल. मात्र पेरणीच्या वेळी शेतात पुरेसा ओलावा असणे आवश्यक आहे.
या हंगामात बेलवली भाजीपाला आणि उशिरा वाटाण्यांमध्ये पावडर बुरशी रोगाचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता असल्याचे शास्त्रज्ञांनी सांगितले. रोगाची लक्षणे अधिक दिसत असल्यास, हवामान स्वच्छ असताना कार्बनडायझम @ 1 ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. या हंगामात भेंडी पिकावरील मावा किडीचे सतत निरीक्षण ठेवावे. अधिक कीटक आढळल्यास, हवामान स्वच्छ असताना इथेन @ 1.5-2 मिली/लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. या अवस्थेत कांदा पिकाला खत देऊ नका, अन्यथा पिकाच्या वनस्पती भागाची वाढ जास्त होते आणि कांद्याच्या गाठीची वाढ कमी होते.
शेतकऱ्यांनी भाजीपाला पिकांना हलके सिंचन करावे
आगामी काळात उष्णतेची लाट येण्याची शक्यता लक्षात घेऊन भाजीपाला, भाजीपाला रोपवाटिका, जायड पिके, फळबागा यांना ठराविक अंतराने हलके सिंचन करावे. उष्माघातापासून रोपवाटिकांचे आणि वनस्पतींचे संरक्षण करण्यासाठी अडथळ्यांचा वापर करण्याची शिफारस केली जाते. धान्य साठवणुकीत ठेवण्यापूर्वी गोदाम स्वच्छ करून धान्य वाळवावे.
धान्यामध्ये जास्त ओलावा नसावा
धान्यांमध्ये आर्द्रता 12 टक्क्यांपेक्षा जास्त नसावी. गोदाम नीट स्वच्छ करा. छतावर किंवा भिंतींवर भेगा पडल्या असतील तर त्या भरून दुरुस्त करा. 5% निंबोळी तेलाच्या द्रावणाने गोण्यांवर प्रक्रिया करा. पिशव्या उन्हात कोरड्या ठेवाव्यात. त्यामुळे कीटकांची अंडी व अळ्या व इतर रोग इत्यादींचा नाश होतो. शेतकऱ्यांना कापणी केलेली पिके आणि धान्य सुरक्षित ठिकाणी ठेवण्याचा सल्ला दिला जातो.
शेतकऱ्यांनी या पिकांची पेरणी करावी
या हंगामात तयार गव्हाचे पीक घेणे चांगले. शेतकऱ्याने कापणी केलेली पिके बांधून ठेवावीत, अन्यथा जोरदार वारा किंवा वादळामुळे पीक एका शेतातून दुसऱ्या शेतात जाऊ शकते. फ्रेंच बीन, भाजीपाला चवळी, राजगिरा, लेडीफिंगर, बाटली, काकडी, भोपळा इत्यादी आणि उन्हाळी हंगामातील मुळा यांच्या थेट पेरणीसाठी सध्याचे तापमान अनुकूल आहे. कारण, हे तापमान बियांच्या उगवणासाठी योग्य असते. पेरणीच्या वेळी शेतात पुरेसा ओलावा असणे आवश्यक आहे. प्रमाणित स्त्रोताकडून सुधारित दर्जाचे बियाणे पेरा.