मुंबई : शेतीकडे येणाऱ्या नव्या पिढीकडे वैज्ञानिक दृष्टिकोन असावा, अशी महाराष्ट्र सरकारची इच्छा आहे. महाराष्ट्र सरकारने नव्या पिढीला शेतीसाठी तयार करण्यास सुरुवात केली आहे. विद्यार्थी जीवनापासूनच शेतीची आवड वाढावी यासाठी शासनाने आता शाळांमध्ये कृषी शिक्षण देण्याचा निर्णय घेतला आहे. मुलांनी शेतीचा अभ्यास केला तर त्यांची या क्षेत्रात आवड वाढेल आणि ते कृषी शास्त्रज्ञ बनून किंवा शास्त्रोक्त पद्धतीने शेती करून देशसेवा करू शकतील. असे मत, राज्याचे कृषिमंत्री दादाजी भुसे यांनी याबाबत व्यक्त केले आहे.
खरं तर, रोजगाराची सर्व क्षेत्रे ठप्प असतानाही कृषी क्षेत्र देशाच्या अर्थव्यवस्थेची चाके कशी चालवत आहे हे आपण कोरोनाच्या संकटाच्या काळात पाहिले. अशा परिस्थितीत केंद्रच नव्हे तर राज्य सरकारांनाही या क्षेत्राचे महत्त्व कळले आहे. याचाच परिणाम असा आहे की, सरकारे केवळ कृषी क्षेत्रावरच लक्ष केंद्रित करत नाहीत, तर कॉर्पोरेटही या क्षेत्राकडे आशेने पाहत आहेत. पण चांगली शेती तेव्हाच होईल जेव्हा त्याच्याशी निगडीत लोक वैज्ञानिक विचार करतात. यासाठी शिक्षण खूप महत्त्वाचे आहे.
हे देखील वाचा : बकर्‍यांची बँक ही संकल्पना तुम्हाला माहित आहे का? महाराष्ट्रात ‘या’ जिल्ह्यात सुरु होणार गोट बँक
अभ्यासक्रम करणार तयार
राज्य शैक्षणिक संशोधन व प्रशिक्षण परिषद आणि महाराष्ट्र कृषी शिक्षण व संशोधन परिषद यांच्या संयुक्त विद्यमाने कृषी विषयाचा अभ्यासक्रम तयार करण्यात येणार आहे. यासह शालेय विद्यार्थ्यांना शेती हा विषय शिकवला जाणार आहे. राज्याच्या शालेय शिक्षण मंत्री वर्षा गायकवाड आणि राज्याचे कृषिमंत्री दादाजी भुसे यांच्या उपस्थितीत कृषी मंत्रालयाच्या कार्यालयात झालेल्या बैठकीत हा निर्णय घेण्यात आला.
कृषी उच्च शिक्षणाबाबत बोलायचे झाले तर राज्यात ६ कृषी विद्यापीठे आहेत. पण त्याचे शिक्षण शालेय काळापासूनच सुरू होणार असेल, तर पुढील एक-दोन दशकांत राज्याच्या कृषी क्षेत्राचे चित्र वेगळे असू शकते. कृषी क्षेत्रातील अभ्यास लिहून नोकरी आणि स्वयंरोजगाराच्या भरपूर संधी उपलब्ध होऊ शकतात.
काय म्हणाले कृषिमंत्री दादाजी भुसे?
महाराष्ट्राचे कृषी मंत्री दादाजी भुसे म्हणाले की, शालेय अभ्यासक्रमात कृषी सारख्या विषयाचा समावेश केल्यास विद्यार्थ्यांमध्ये कृषी शिक्षणाची आवड निर्माण होईल. याशिवाय ग्रामीण भागात कृषी संशोधक तयार करता येणार आहेत. विद्यार्थ्यांच्या वयानुसार कृषी क्षेत्राशी निगडीत अभ्यासक्रम शिकवून त्यांच्यात वैज्ञानिक वृत्ती निर्माण होईल. नवीन पिढी शेती व्यवसाय सुरू करू शकेल. पिकांचे उत्पादन वाढेल.
- शेती आणि महाराष्ट्र
- महाराष्ट्रात प्रति शेतकरी सरासरी लागवड 1.34 हेक्टर आहे.
- जरी हे राष्ट्रीय सरासरी 1.08 हेक्टरपेक्षा बरेच चांगले आहे.
- महाराष्ट्रात एकूण जमिनीपैकी ६७.४४ टक्के जमिनीवर शेती केली जाते.
- राज्यातील प्रति शेतकरी कुटुंबाचे सरासरी मासिक उत्पन्न केवळ 7386 रुपये आहे.
- शेतकऱ्यांचे राष्ट्रीय सरासरी मासिक उत्पन्न 6426 रुपये असले तरी ते चांगले आहे.
- दुर्दैवाने महाराष्ट्रात सर्वाधिक शेतकरी आत्महत्या होतात.
- येथे दोन वर्षांत (2018, 2019) 5230 शेतकऱ्यांनी आत्महत्या केल्या आहेत.
- कृषी कर्जाच्या बाबतीत महाराष्ट्र चौथ्या क्रमांकावर आहे.
- 31 मार्च 2031 पर्यंत शेतकऱ्यांवर 153698.32 कोटी रुपयांचे कर्ज होते.
- महाराष्ट्र हे सर्वात जास्त कांदा उत्पादक राज्य आहे.
- येथे द्राक्षे, डाळिंब, काजू आणि जगप्रसिद्ध हापूस आंबा पिकवला जातो.