नागपूर : शेतकरी बांधव त्यांच्या पिकांच्या बाबतीत नेहमीच अडचणीत असतात. कुठे पावसाअभावी पिकात पार्थेनियम गवत वाढल्याने शेतकरी प्रचंड नाराज आहेत. भाजीपाला आणि कांद्याच्या शेतात उगवलेले पार्थेनियम गवत शेतकऱ्यांच्या पिकाची नासाडी करत आहे. लाखोंच्या मदतीनंतरही शेतकऱ्यांच्या पिकांतून हा गवत काढता आलेला नाही. पार्थेनियम गवतामुळे शेतकऱ्यांच्या अडचणी दिवसेंदिवस वाढत आहेत. अधिकतर, उत्तरेकडील भागात पार्थेनियम गवताचा त्यांच्या लागवडीवर वाईट परिणाम झाला आहे.
कांद्याबरोबरच इतर पिकांनाही फटका
पिकांमध्ये पार्थेनियम गवताची वाढ होत असल्याने कांद्याबरोबरच इतर पिकेही त्याला हळूहळू बळी पडत आहेत. पार्थेनियम गवत गेल्या चार दशकांपासून शेतकऱ्यांसाठी अडचणीचे ठरत आहे. जेव्हा आपण ते पिकाच्या मधूनच उपटतो तेव्हा हाताला खाज सुटते आणि ऍलर्जी होते. या समस्येवर कृषी शास्त्रज्ञांना अद्याप कोणताही ठोस उपाय सापडलेला नाही.
पार्थेनियम गवत म्हणजे काय?
हे गवत उत्तर अमेरिकेतील उष्णकटिबंधीय भागात सर्वात जास्त आढळते आणि भारतात याला गाजर म्हणतात. गवत गव्हाच्या बियांसोबत एकत्र आले आहे. ही एक वनौषधी वनस्पती आहे, ज्याची उंची सुमारे 90 सेमी ते एक मीटर आहे. काही काळासाठी, त्याचे संरक्षण करण्यासाठी, शेतकऱ्यांनी पार्थेनियम गवत फुलोऱ्यापूर्वी वेळेत नष्ट केले पाहिजे, जेणेकरुन त्याचे बियाणे पसरणार नाही आणि हाताने लहान रोपे देखील उपटून टाका. लक्षात ठेवा की झाडे उपटताना हातात हातमोजे घाला. जेणेकरून ते आपल्या हातांना इजा होणार नाही.
हे गवत प्राण्यांसाठीही धोकादायक
हे देशात पहिल्यांदा 1955 मध्ये पाहायला मिळाले होते. गाजर गवत 350 लाख हेक्टर क्षेत्रात पसरले आहे, पिकांव्यतिरिक्त गाजर गवत ही मानव आणि प्राण्यांसाठी गंभीर समस्या आहे. या तणाच्या संपर्कात आल्याने एक्जिमा, ऍलर्जी, ताप, दमा आणि नाझला सारखे जीवघेणे आजार होतात. ते खाल्ल्याने जनावरांमध्ये अनेक आजार होतात. पशुवैद्यकीय तज्ज्ञ डॉ. आनंद सिंग जनावरांच्या हानीबद्दल सांगतात, “चर्मरोग, एक्जिमा, ऍलर्जी, ताप, दमा आदी आजार माणसांना आणि प्राण्यांना सततच्या संपर्कात राहिल्याने होतात. ते प्राण्यांसाठीही धोकादायक असते. कडूपणा येऊ लागतो. दुभत्या जनावरांचे दूध. जनावरे मोठ्या प्रमाणात चरल्यामुळे मरतात.