अकोला : सोयाबीनचा खरीप हंगाम आता अवघ्या काही दिवसांवर आला आहे. उत्पादन वाढवून खर्च कमी करण्यासाठी कृषी विभागाने कामाला सुरूवात केली आहे. शेतकऱ्यांनी पेरणीपूर्वी कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात, त्यामुळे त्यांचे भविष्यात शेतीचे उत्पादन वाढवून त्याचा फायदा होईल, याबाबत महत्त्वाचा सल्ला दिला जात आहे. गतवर्षी अतिवृष्टीमुळे सोयाबीन पिकांना सर्वाधिक फटका बसला होता, त्यामुळे सोयाबीन बियाणांचा तुटवडा निर्माण झाला होता. यावर पर्याय म्हणून शेतकऱ्यांनी घरातील बियाण्यांकडे लक्ष देण्याचे आवाहन कृषी विभागाने केले आहे. बियाणांचा तुटवडा नाही, त्यामुळे उन्हाळ्यात सोयाबीनची लागवड करण्याचा सल्ला कृषी विभागाने शेतकऱ्यांना दिला होता, तो यशस्वीही झाला. गतवर्षी निसर्गाच्या कुशीत येऊनही यंदा कोणतीही चूक होणार नाही याची काळजी कृषी विभाग घेत आहे.
बाजारातून आणलेल्या सोयाबीन बियाण्यांबाबत शेतकरी अनेकदा तक्रार करतात की बियाणे चांगले उगवत नाही. गेल्या वर्षी झालेल्या पावसात सोयाबीनचा दर्जाही खालावला आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी घरातील बियाणांची उगवण क्षमता पाहून तेथे पेरणी करावी, असे आवाहन कृषी विभागाकडून करण्यात येत आहे. खरीप हंगामात बियाण्यांबाबत शेतकऱ्यांची फसवणूक होत असल्याचे कृषी विभागाचे म्हणणे आहे, हे हंगामाच्या शेवटच्या टप्प्यात आढळून येते आणि तोपर्यंत खूप उशीर झालेला असतो.
खरिपात सोयाबीन लागवडीवर अधिक भर
सोयाबीन हे खरीप हंगामातील प्रमुख पीक आहे. कमी खर्च आणि जास्त उत्पादकता यामुळे विदर्भ आणि मराठवाड्यातील क्षेत्र दिवसेंदिवस वाढत आहे. वाशिम जिल्ह्यात ६० टक्के क्षेत्रावर सोयाबीनची पेरणी झाली आहे. जिल्हा कृषी अधीक्षक शंकर तोटावार यांनी सांगीतले की, गेल्या वर्षीच्या पावसामुळे सोयाबीन बियाणांचा दर्जा खालावण्याची शक्यता आहे. या कारणास्तव, आम्ही शेतकऱ्यांना बाजारातून आणलेल्या बियाण्यांऐवजी घरगुती बियाणे वापरण्याचा सल्ला देत आहोत. उन्हाळ्यातही शेतकऱ्यांनी सोयाबीनची लागवड केली असल्याने बियाणांचा तुटवडा भासण्याची आशा कमी आहे.
सोयाबीनची उत्पादकता वाढवण्यावरही भर दिला जात आहे. कृषी विभागाचे अधिकारी शेतकऱ्यांना प्रगत पद्धतीने शेती करण्याचा सल्ला देत आहेत. रब्बी हंगामानंतर खरिपातील सोयाबीन लागवडीसाठी पुरेसा वेळ आहे. अशा स्थितीत काढणीपूर्व तयारी चांगली केल्याने शेतकऱ्यांना अधिक उत्पादन मिळते.