पुणे : नैसर्गिक शेतीवर प्रशिक्षण कार्यक्रम शेतीचा खर्च कमी करण्यासाठी आणि शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी नैसर्गिक शेतीला प्रोत्साहन दिले जात आहे. आता देशातील शेतकऱ्यांना नैसर्गिक शेतीची जाणीव करून देण्यासाठी केंद्र सरकार नैसर्गिक शेती पद्धतीचे ऑनलाइन प्रशिक्षण कार्यक्रम सुरू करणार आहे. नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ अॅग्रिकल्चरल एक्स्टेंशन मॅनेजमेंट (MANAGE), हैदराबाद यांनी आयोजित केलेल्या नैसर्गिक शेतीवरील मास्टर ट्रेनर्ससाठी ऑनलाइन प्रशिक्षण कार्यक्रम केंद्रीय कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्री नरेंद्र सिंह तोमर यांच्या हस्ते सुरू करण्यात आला.
यावेळी बोलताना श्री तोमर म्हणाले की आझादीच्या अमृत महोत्सवाचा एक भाग म्हणून एप्रिल ते ऑगस्ट या कालावधीत देशातील 30 हजार ग्रामप्रमुखांसाठी 750 जनजागृती कार्यक्रम आयोजित करण्याचे काम MANAGE ला सोपविण्यात आले आहे. श्री तोमर म्हणाले की, नैसर्गिक शेती पद्धती शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत फायदेशीर आहे.
भारतीय नैसर्गिक शेती प्रणाली (BPKP) ला प्रोत्साहन दिले जात आहे नैसर्गिक शेती हे शेतकर्‍यांचे बाह्य निविष्ठांवरील अवलंबित्व कमी करणे, लागवडीचा खर्च कमी करणे आणि शेतकर्‍यांचे उत्पन्न वाढवण्याचे एक आश्वासक माध्यम आहे. पारंपारिक स्वदेशी पद्धतींना चालना देण्यासाठी सरकार भारतीय नैसर्गिक शेती प्रणाली (BPKP) ला परंपरागत कृषी विकास योजनेची (PKVY) उप-योजना म्हणून प्रोत्साहन देत आहे.
750 प्रशिक्षण कार्यक्रम होणार
कार्यक्रमांतर्गत प्रशिक्षित मास्टर ट्रेनर येत्या काही दिवसांत देशभरातील 30 हजार ग्रामस्थांसाठी 750 जनजागृती कार्यक्रम आयोजित करणार आहेत. त्यांच्या राज्यांमध्ये नैसर्गिक शेतीचा पुढाकार पुढे नेण्यास सहकार्य करा. 4.09 लाख हेक्टर क्षेत्र नैसर्गिक शेतीखाली आले आहे. 2022-23 च्या अर्थसंकल्पात नैसर्गिक शेतीला प्रोत्साहन देण्याची घोषणाही करण्यात आली आहे. राज्यातील विद्यापीठांमध्ये नैसर्गिक शेतीवरील अभ्यासक्रमांचा समावेश करण्यासाठी एक समिती स्थापन करण्यात आली आहे.
केंद्रीय कृषिमंत्री यावेळी म्हणाले की, नैसर्गिक शेती पद्धतीत वाढ झाल्याने त्यात गायीसह इतर प्राण्यांचा वापर वाढेल, याचा शेतकऱ्यांना फायदा होईल. कृषी क्षेत्राला आधुनिक तंत्रज्ञानाशी जोडण्यासाठी सरकारने पुढाकार घेतला आहे, ज्यामध्ये राज्यांचे सहकार्य घेतले जात आहे, तर प्रत्येक ब्लॉकमध्ये 6865 कोटी रुपये खर्च करून नवीन शेतकरी उत्पादक संघटना (FPOs) स्थापन केल्या जात आहेत, ज्यामुळे एकूण दहा हजार. यातून शेतकऱ्यांचे ज्ञान वाढेल, त्यांना नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर करता येईल, ते महागड्या पिकांकडे आकर्षित होतील आणि उत्पादनाचा दर्जा वाढेल, ज्यामुळे त्यांचे उत्पन्न वाढेल. त्यांनी सर्व मास्टर ट्रेनर्सना विनंती केली की त्यांनी नैसर्गिक शेतीवरील शासनाचा महत्त्वाचा उपक्रम विविध मार्गांनी पुढे नेण्यासाठी आपले जीवन समर्पित करावे.