नागपूर : रब्बी हंगामातील पिकांच्या पेरणीला सुरुवात झाली आहे. अशा परिस्थितीत गव्हाच्या सुधारित वाणांची योग्य पद्धतीने लागवड करून चांगला नफा मिळवता येतो. आज आपण गव्हाच्या सुधारित वाणांपासून भरघोस उत्पन्न कसे मिळवू शकतो, याची सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत. गव्हाच्या सुधारित जातींमध्ये करण वंदना, लोकवन, डब्लूएच -१४७, पुसा गहू १६२०, पुसा गौतमी यापासून बंपर उत्पादन मिळत असल्याचा अनेकांचा अनुभव असून तज्ञांकडून या वाणांची शिफारस केली जाते.
करण वंदना
गव्हाची ही जात संशोधन संस्था, कर्नाल यांनी २०१९ मध्ये तयार केली होती. ही जात पिवळी आणि तपकिरी रोली प्रतिरोधक दिसते. यामध्ये लोहाचे प्रमाण जास्त असलेल्या चपातीचा दर्जा आहे. साधारणत: १२० दिवसात हे पिक तयार होते. गव्हाची ही जात सुमारे १०० सेमी पर्यंत वाढते. ही जात ६४.७० क्विंटल प्रति हेक्टरपर्यंत उत्पादन देते.
लोकवन
गव्हाची ही जात लवकर परिपक्व होते. पाहिल्यास, उशिरा पेरणी आणि पेरणीच्या परिस्थितीत ही सर्वोत्तम जात मानली जाते. या जातीला ब्लॅक स्पॉट रोगाचा जास्त प्रादुर्भाव होतो. या जातीचे पूर्ण पीक १०० दिवसात तयार होते आणि त्याच वेळी ते ४०-४५ प्रति हेक्टर उत्पादन देते.
डब्लूएच -१४७
गव्हाची ही जात पेरणीपासून बागायती क्षेत्रापर्यंत सर्वांसाठी चांगली मानली जाते. त्याचे दाणे खूप कठीण तसेच आकाराने मोठे असतात. त्यांच्या धान्याचा रंग शरबती आणि अंबर आहे. या प्रकारचे पीक बाजारात सर्वाधिक विकले जाते. जर आपण त्याच्या पिकाच्या परिपक्वतेबद्दल बोललो तर ते १२५-१३० दिवसात पूर्णपणे पिकते.
पुसा गहू १६२०
भारतीय संशोधन प्रादेशिक केंद्र, इंदूर येथे गव्हाची ही जात २०१९ मध्ये विकसित करण्यात आली आहे. त्याच्या १००० दाण्यांचे वजन ४०-४५ ग्रॅम पर्यंत असते. त्याची गव्हाची ब्रेड खूप चांगली आहे. पिकण्यासाठी १२५-१४० दिवस लागतात.
पुसा गौतमी
गव्हाची ही जात भारतीय कृषी संशोधन संस्था, नवी दिल्ली येथे तयार करण्यात आली आहे. याच्या गव्हामध्ये प्रोटीनचे प्रमाण खूप जास्त असते. यामध्ये केवळ १२.५ टक्के प्रथिने आढळतात. त्यातून शेतकरी १३० दिवसांत उत्पादन घेऊ शकतात.