पुणे : निरुपयोगी फुले जी तुम्ही सर्वजण निरुपयोगी म्हणून फेकून देत आहात आणि त्यांना तुम्ही काही उपयोगाचे समजत नाही, परंतु आज आम्ही तुम्हाला एका मुलीची गोष्ट सांगणार आहोत जिने निरुपयोगी फुलांचा मोठा व्यवसाय सुरू केला. या व्यवसायातून ती दरमहा दीड लाख रुपयांपर्यंत कमाई करत आहे. मैत्री जरीवाला असे या तरुणीचे नाव असून तिने स्वत:चा चांगला व्यवसाय सुरू करून अनेकांना नोकऱ्या दिल्या आहेत.
कोण आहे मैत्री जरीवाला
मैत्री जरीवाला ही गुजरातमधील सुरत शहरात राहणारी एक साधी मुलगी आहे. मैत्री 22 वर्षांची असून तिने केमिकल इंजिनीअरचे शिक्षण घेतले आहे. मैत्री सांगते की, तिने जवळपास ३ वर्षे वेगवेगळ्या संस्थांच्या कचऱ्यावर काम केले आहे, त्यामुळे मला कचऱ्याची चांगली माहिती मिळाली. मैत्री रोज सकाळी वेगवेगळ्या मंदिरात जाऊन कचऱ्यात पडलेली निरुपयोगी फुले गोळा करते. गेल्या वर्षभरापासून ती ही फुले गोळा करण्याचे काम करत आहे.
खरंतर ही सगळी फुले गोळा करून ती स्वतःचा चांगला व्यवसाय चालवत आहे. या सर्व फुलांचे रीसायकल करून मैत्री साबण, अगरबत्ती, मेणबत्ती, थंडाई, स्प्रे, गांडूळ खत यासह 10 हून अधिक प्रकारची उत्पादने तयार करून बाजारात चांगला नफा कमावत आहे. मैत्री तिच्या फुलांच्या व्यवसायातून दरमहा 1.5 लाख रुपयांपर्यंत आरामात कमावत आहे आणि त्याच वेळी तिने तिच्या कामात किमान 9 लोकांना नियुक्त केले आहे.
77 हजार खर्चून व्यवसाय सुरू केला
मैत्रीनुसार निरुपयोगी फुले आपल्या आजूबाजूला सहज सापडतात. ज्याच्या मदतीने तुम्ही चांगला व्यवसाय सुरू करू शकता. मी माझे शिक्षण संपवून हा व्यवसाय सुरू केला तेव्हा अनेकांनी मला खूप विचारले – अगदी माझ्या स्वतःच्या कुटुंबातील सदस्यांनी मला सांगितले की इंजिनियर मुलीने कचरा वेचण्याऐवजी मोठ्या कंपनीत काम करावे. पण मी सर्व गोष्टींकडे दुर्लक्ष करून माझा व्यवसाय सुरू केला आणि आता दर महिन्याला लाखोंची कमाई होत असताना सर्वजण मला पाठिंबा देत आहेत. मैत्री सांगते की, मला कॉलेजकडून ७७ हजार रुपयांचा निधी देण्यात आला, जो मी माझ्या व्यवसायात गुंतवला.
उत्पादन कसे बनवायचे
मैत्री सांगते की आपण पूर्वी गोळा केलेली फुलांची पाने उन्हात सुकविण्यासाठी ठेवतो. यानंतर, ग्राइंडरच्या मदतीने, त्यांची बारीक पावडर तयार करा. यानंतर पावडरपासून विविध प्रकारची उत्पादने तयार केली जातात. शेवटी उत्पादनाचे लेबलिंग आणि पॅकेजिंग केले जाते. बाजारातील मागणीनुसार अनेक वेळा आपण फुले उकळून गाळून चांगली फवारणी करतो, थंडाईसारखे पदार्थ बाजारात चांगले मिळतात.
मी प्रशिक्षण कुठे घेऊ शकतो?
जर तुम्हालाही अभियंता मैत्रीसारखा कचरा फुलांचा स्वतःचा व्यवसाय सुरू करायचा असेल तर त्यासाठी तुम्हाला प्रशिक्षणाची गरज आहे. तुम्ही हे प्रशिक्षण तुमच्या जवळच्या सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिसिनल अँड अॅरोमॅटिक प्लांट (सीआयएमएपी) येथे घेऊ शकता. जिथे 2 ते 5 दिवसांचा कोर्स असून सुमारे 4 हजार रुपये शुल्क आकारले जाते. याशिवाय, तुम्ही त्याचे प्रशिक्षण इंटरनॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ वेस्ट मॅनेजमेंट (इंटरनॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ वेस्ट मॅनेजमेंट) भोपाळमधूनही घेऊ शकता. याशिवाय सोशल मीडिया आणि यूट्यूबच्या मदतीने तुम्ही त्याची माहिती आणि प्रशिक्षणही घेऊ शकता.
हे पण वाचा :
- थंडीच्या काळात केळी पिकातील व्यवस्थापन कसे करावे?
- सातबारावर स्त्रीयांचे नाव हवे; वाचा सविस्तर
- रबर शेती कशी करतात तुम्हाला माहित आहे का?
- नोव्हेंबर महिन्यात ही पाच पिकं मिळवून देतील बंपर नफा
- मिरचीचे नवे वाण विकसित, प्रति हेक्टरी १४० क्विंटल उत्पादन
वेस्ट फ्लॉवर व्यवसायात खर्च आणि नफा
मैत्री सांगते की कोणीही व्यक्ती ५० हजार रुपये खर्चून हा व्यवसाय सुरू करू शकतो, परंतु व्यावसायिक स्तरावर फुलांचा व्यवसाय केल्यास तुम्हाला २ लाख रुपये खर्च करावे लागतील, कारण त्यासाठी यंत्रे वापरण्याची गरज आहे. बाजारात महाग आहेत. मशिन खरेदी करण्यासाठी सरकारकडूनही मदत मिळते, ज्याच्या मदतीने तुम्ही सहज मशीन खरेदी करू शकता. साबण, शाम्पू, स्प्रे, अगरबत्ती, फुलांच्या कचऱ्यापासून बनवलेल्या मेणबत्त्या यांना बाजारात चांगली किंमत मिळते हे तुम्हा सर्वांना माहीत आहे. मैत्रीच्या मते, जर तुम्ही तुमचा व्यवसाय चांगल्या प्रकारे चालवलात, तर तुम्ही 50 ते 77 हजार रुपये खर्च करून वार्षिक 8 ते 10 लाख रुपये कमवू शकता.