नवी दिल्ली : देशातील काही भागात पावसाने कहर केला आहे तर काही ठिकाणी पावसाने पाठ फिरवली आहे. यामुळे शेती आणि शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले आहे. पावसाअभावी भात, तेलबिया यासारख्या खरीप पिकांच्या लागवडीत लक्षणीय घट झाली आहे. सरकारने जाहीर केलेल्या आकडेवारीनुसार, चालू खरीप वर्षात भातशेतीचे क्षेत्र २४ टक्क्यांनी घटून ७२.२४ लाख हेक्टरवर आले आहे. तेलबिया पिकांच्या पेरणींबद्दल बोलत असताना, अनेक राज्यांमध्ये तेलबियांच्या क्षेत्रात 20 टक्के घट होऊन 77.80 लाख हेक्टरची घट झाली आहे. कृषी मंत्रालयाने जारी केलेल्या आकडेवारीनुसार, 2021-22 या वर्षाच्या तुलनेत यावर्षी लागवडीखालील क्षेत्रात मोठी घट झाली आहे.
कृषी मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार, गेल्या वर्षी या कालावधीत ९५ लाख हेक्टर क्षेत्रात भाताची लागवड झाली होती, तर ९७.५९ लाख हेक्टर क्षेत्रात तेलबिया पिकांची पेरणी झाली होती. देशात खरीप पिकांची पेरणी आणि पेरणी नैऋत्य मान्सूनच्या सुरुवातीशी जुळते, जरी भारतीय हवामान खात्याने यावर्षी सामान्य मान्सूनचा अंदाज वर्तवला होता. मात्र त्यानंतरही १ ते ६ जुलैपर्यंत अत्यल्प पाऊस झाला आहे. त्यामुळे शेतकरी प्रचंड नाराज झाले आहेत.
भात उत्पादक राज्यांमध्ये 36% पावसाची कमतरता
तथापि, 1 जून ते 6 जुलै दरम्यान मध्य भारतात 10 टक्के आणि वायव्य भागात दोन टक्के पावसाची तूट झाली आहे. तर IMD च्या नवीन अपडेटनुसार, 6 जुलैपर्यंत, देशातील ईशान्येकडील राज्यांमध्ये भात उत्पादक राज्यांमध्ये पावसाची तूट 36 टक्क्यांवर गेली आहे. इकॉनॉमिक टाईम्सच्या अहवालानुसार, कृषी मंत्रालयाने जारी केलेल्या नवीन आकडेवारीनुसार, चालू खरीप हंगामात 8 जुलैपर्यंत व्यावसायिक पिकांच्या लागवडीत एक टक्क्यांनी घट झाली आहे.
तूर एकरात किंचित घट
पण डाळींबाबत चांगली बातमी म्हणजे 8 जुलैपर्यंत देशात कडधान्याखालील क्षेत्र एक टक्क्याने वाढून 46.55 लाख हेक्टरवर पोहोचले आहे. तर गतवर्षी याच कालावधीत ४६.१० लाख हेक्टरवर कडधान्य पिकांची पेरणी झाली होती. मात्र यंदा तूर पेरणीच्या क्षेत्रात 28.58 टक्के घट झाली आहे. ते 23.32 लाख हेक्टरवरून 16.58 लाख हेक्टरवर आले आहे. तर उडदाचे क्षेत्र 10.34 टक्क्यांनी घटून 7.47 लाख हेक्टरवर आले आहे. तर गतवर्षी ते ८.३३ लाख हेक्टर होते.
तेलबिया पिकांमुळे क्षेत्रात घट
तेलबिया पिकांबद्दल बोलायचे झाल्यास, मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार, सोयाबीन क्षेत्रात 21.74 टक्के घट होऊन 54.43 लाख हेक्टरवर आले आहे. तर गतवर्षी या कालावधीपर्यंत ६९.५४ लाख हेक्टर क्षेत्रात पेरणी झाली होती. त्याचबरोबर भुईमुगाच्या पेरणीखालील क्षेत्र गतवर्षीच्या २५.३२ लाख हेक्टरच्या तुलनेत १९ टक्क्यांनी घटून २०.५१ लाख हेक्टरवर आले आहे.