पुणे : शेतीमध्ये रासायनिक कीटकनाशकांचा वापर केल्यामुळे होणार्या दुष्यपरिणामांची माहिती आता सर्वांनाच कळून चुकली आहे. शेतीमध्ये रासायनिक कीटकनाशकांच्या वापरामुळे जमिनीची सुपीकता मोठ्या प्रमाणात कमी झाली आहे. याशिवाय लोकांच्या आरोग्यावरही मोठा परिणाम होत आहे. अशा परिस्थितीत या कीटकनाशकांपासून दूर राहण्यासाठी हळूहळू नवीन पर्याय शोधले जात आहेत. यामुळे सेंद्रिय शेतीचे महत्व वाढत आहे. याच अनुषंगाने आज आपण नैसर्गिक कीटकनाशके म्हणून कशाचा वापर करु शकतो, हे जाणून घेणार आहोत. हे असे प्रभावी कीटकनाशक आहे जे तुम्ही घरी बनवू शकता. हे झाडांवर किंवा पिकांवर फवारल्याने किडीही कमी वेळात पळून जातील आणि आरोग्यावर परिणाम होणार नाही.
लेमन ग्रास अर्थात गवती चहा बद्दल आपणा सर्वांना माहित आहेच. ही एक औषधी वनस्पती आहे. याचा उपयोग अनेक औषधे बनवण्यासाठी केला जातो. याशिवाय त्याच्या पानांपासून बनवलेल्या चहाचे सेवन करणेही शेतकर्यांसाठी खूप फायदेशीर आहे. लेमनग्रास स्प्रे झाडांवर किंवा पिकांवर फवारल्याने किडीही कमी वेळात पळून जातील आणि आरोग्यावर परिणाम होणार नाही. लेमन ग्रास स्प्रे तयार करण्यासाठी सर्वप्रथम लेमन ग्रासची पाने स्वच्छ करून बरणीत टाका. नंतर बरणीत २ ते ३ कप पाणी टाकून चांगले बारीक करा. नंतर ते गाळून स्प्रे बाटलीत भरावे. यानंतर, स्प्रे बाटलीमध्ये बेकिंग सोडा / कडुनिंबाचे तेल आणि हायड्रोजन पेरॉक्साईड द्रव ठेवा, चांगले मिसळा. यानंतर अतिरिक्त पाणी घाला आणि चांगले मिसळा.
शेतकर्यांसाठी वरदान
गवतीचहा या वनस्पतीचा वापर अत्तरे, साबण, निरमा, डिटर्जंट, तेल, केसांचे तेल, डासांच्या लोशन, डोकेदुखीची औषधे आणि सौंदर्यप्रसाधनांमध्ये केला जातो. या उत्पादनांमधून प्राप्त होणारा सुगंध हा या वनस्पतीमधून काढलेल्या तेलामुळेच असतो. लेमन ग्रासची लागवड आजकाल शेतकर्यांसाठी वरदान ठरत आहे. भारत दरवर्षी सुमारे ७०० टन लेमन ग्रास तेल उत्पादन करतो. हे परदेशातही पाठविले जाते.
गवतीचहाच्या शेतीतूनही कमवा लाखों रुपये
लेमनग्रास वनस्पती याची लागवड बारमाही करता येते, परंतु सर्वात अनुकूल महिना ह्या पिकाच्या लागवडीसाठी जुलैचा असतो. जुलैच्या सुरवातीला त्याची लागवड करणे अधिक योग्य आहे. प्रथम त्याची रोपवाटिका तयार केली जाते, नंतर त्याचे रोपण लागवड केली जाते. ही वनस्पती खूप दाट आहे, म्हणून चांगल्या वाढीसाठी दोन फूट अंतरावर पेरणी करणे चांगले. शेणखत आणि राख वापरल्यास व ८-९ वेळा पाणी दिल्यास ही वनस्पतीची चांगली वाढ होऊन ही वनस्पती कापणीला तयार होते. या पिकाची सर्वात महत्त्वाची गोष्ट अशी आहे की त्याच्या लागवडीत जास्त खर्च येत नाही. दुसरे म्हणजे, लागवड केल्यानंतर, ७-८ वर्षे, ते पुन्हा लागवडीपासून मुक्त होईल आणि दर वर्षी ५ ते ६ कापणी शक्य आहे.