नागपूर : शरबती गव्हाला सोनेरी दाणे असेही म्हणतात, कारण त्याचा रंग सोनेरी आहे. तसेच ते तळहातावर जड वाटते व त्याची चव गोड असते म्हणून त्याचे नाव शरबती पडले. हा गहू फक्त दिसायलाच नाही तर खाण्यातही खूप पौष्टिक आहे आणि शेतकऱ्यांना भरघोस नफाही देतो. चला तर मग जाणून घेऊया त्याच्या लागवडीबद्दल…
शरबती हा मध्य प्रदेशात ओळखला जाणारा उत्तम दर्जाचा गहू आहे. शरबती पीठ चवीला गोड आणि पोत इतरांपेक्षा चांगले असते. शरबती पिठाचे दाणे आकाराने मोठे असतात. मध्य प्रदेशात काळी आणि गाळाची सुपीक माती आहे जी योग्य आहे शरबती गव्हाला सुवर्ण धान्य असेही म्हणतात. हा गहू मध्य प्रदेशातील सीहोर, नरसिंगपूर, होशंगाबाद, हरदा, अशोकनगर, भोपाळ आणि माळवा जिल्ह्यांमध्ये घेतला जातो. त्याचा सरासरी पेरणीचा दर 30-35 किलो/एकर आहे. त्याचे उत्पादन हेक्टरी 40-45 क्विंटल आहे. हे 135 ते 140 दिवसांचे पीक आहे.
शरबती गव्हाची वैशिष्ट्ये
“शरबती” हा देशात उपलब्ध गव्हाचा सर्वात प्रीमियम प्रकार आहे.
सीहोर भागात शरबती गव्हाचे पीक मुबलक प्रमाणात घेतले जाते.
सीहोर प्रदेशात काळी आणि गाळाची सुपीक जमीन आहे जी शरबती गव्हाच्या उत्पादनासाठी योग्य आहे.
शरबती गव्हाला सोनेरी दाणे असेही म्हणतात, कारण त्याचा रंग सोनेरी आहे.
तसेच ते तळहातावर जड वाटते व त्याची चव गोड असते म्हणून त्याचे नाव शरबती पडले.
सिहोर जिल्ह्यात 40390 हेक्टर क्षेत्रात शरबती गव्हाची पेरणी झाली असून वार्षिक उत्पादन 109053 दशलक्ष टन आहे.
मध्य प्रदेशातील प्रदेशात पावसाच्या पाण्याने सिंचन होत असल्याने शरबती गव्हाच्या जमिनीत पोटॅशचे प्रमाण जास्त आणि आर्द्रता कमी असते. परिणामी, सामान्य गव्हाच्या पिठाच्या तुलनेत गव्हातील प्रथिनांचे प्रमाण सुमारे 2% वाढते. त्यामुळे शरबती गहू पिकात कीटकनाशकांच्या वापराची गरज कमी होते. आणि हेच कारण आहे की शरबती गव्हाच्या पिकाचे पीठ निःसंशयपणे उर्वरित पिठांपेक्षा चांगले पीठ म्हणून पात्र ठरते.
शरबती गव्हाचे फायदे
हे अत्यंत पौष्टिक आहे आणि त्यात सुमारे 113 कॅलरीज, चरबी (1 ग्रॅम), कार्बोहायड्रेट (आहारातील फायबरसह 21 ग्रॅम), प्रथिने (5 ग्रॅम), कॅल्शियम (40 मिग्रॅ) आणि लोह (0.9 मिग्रॅ) प्रति 30 ग्रॅम असते. याशिवाय, त्यात मॅग्नेशियम, सेलेनियम, कॅल्शियम, झिंक आणि मल्टी-व्हिटॅमिन यांसारख्या पोषक तत्वांचा समावेश आहे.
