नागपूर : सुपारीमध्ये अनेक औषधी गुणधर्म आढळतात, जे अनेक आजारांपासून बचाव करण्यासाठी उपयुक्त ठरतात. मागणी जास्त असल्याने आणि त्याच्या गुणधर्मामुळे सुपारी बाजारात चांगल्या दरात विकली जाते. त्याची झाडे नारळासारखी ५० ते ६० फूट उंच असतात. त्यापासून ५ ते ८ वर्षात फळ मिळण्यास सुरुवात होते. विशेष म्हणजे या झाडाचे वय सुमारे ७० वर्षे असते. सुपारीची लागवड महाराष्ट्रात जास्त केली जात नाही मात्र आत काही शेतकरी नवे प्रयोग करत आहेत. राष्ट्रवादीचे नेते एकनाथराव खडसे यांनी जळगाव जिल्ह्यात खजूराचे भरघोस उत्पदान घेवून दाखविले आहे. यामुळे सुपारीचीही लागवड व त्यातून उत्पादन घेणे शक्य आहे.
सुपारी उत्पादनात भारत जगात प्रथम क्रमांकावर आहे. आकडेवारीनुसार, जगातील जवळपास ५० टक्के सुपारीचे उत्पादन भारतात होते. याचा वापर पान पान, गुटखा मसाला म्हणून केला जातो. त्याच वेळी, भारतीय घरांमध्ये धार्मिक विधी दरम्यान सुपारीचा वापर केला जातो. यामुळे सुपारीला बारमाही मागणी असते.
अशी करा सुपारीची लागवड
याची लागवड कोणत्याही प्रकारच्या जमिनीवर करता येते. मात्र चिकणमाती माती त्याच्या लागवडीसाठी सर्वात योग्य आहे. सुपारीच्या रोपांची लागवड बियाण्यापासून म्हणजे रोपवाटिका तंत्राद्वारे तयार केली जाते. सर्व प्रथम, बियाणे बियाणे बेडमध्ये तयार केले जातात. तिथल्या वनस्पतीमध्ये विकसित झाल्यानंतर, ते शेतात प्रत्यारोपित केले जाते. हे लक्षात ठेवा की ते ज्या शेतात लावले गेले आहे तेथे ड्रेनेज सिस्टम असणे आवश्यक आहे. पाण्याचा निचरा होण्यासाठी शेतात छोटे नालेही करता येतात. पावसाळ्यामुळे जुलैमध्ये त्यांची रोपे लावणे सर्वात योग्य आहे.
सुपारीची झाडे ५ ते ८ वर्षांपर्यंत उत्पादन देऊ लागतात. तीन-चतुर्थांश पिकल्यावरच त्याची फळे काढवीत. बाजारात सुपारीची किंमत सुमारे ४०० ते ६०० रुपये प्रति किलो आहे. त्यानुसार शेतकर्‍यांनी एक एकरात सुपारीची लागवड केल्यास त्यांना भरघोस नफा मिळू शकतो. शेतातील झाडांच्या संख्येनुसार हा नफा लाखांपासून कोटींपर्यंत पोहोचू शकतो. मात्र यासाठी योग्य नियोजन व संयमाची आवश्यकता असते.
